Cải cách thuế năm 2025 tập trung vào việc khắc phục "Bức tường 100 Triệu Yên", một hiện tượng mà người càng giàu thì gánh nặng thuế thu nhập càng thấp. Chính phủ đã đưa ra biện pháp "thuế tối thiểu" đối với thu nhập cực cao trong cải cách thuế năm 2023, áp dụng mức thuế tối thiểu 22,5% đối với những người có thu nhập cực cao. Chính phủ cũng đang xem xét việc hạ ngưỡng thu nhập chịu thuế từ mức hiện tại là hơn 3 tỷ yên mỗi năm. Tuy nhiên, hiệu quả tăng thu ngân sách còn hạn chế, và việc cân bằng tâm lý nhà đầu tư và sự ủng hộ đối với tinh thần khởi nghiệp có thể sẽ là một vấn đề.
Hiện tượng "đảo ngược gánh nặng thuế" xuất hiện trong giới nhà giàu.
Mặc dù nhìn chung đúng là khi thu nhập tăng, gánh nặng thuế cũng tăng, nhưng một hiện tượng đã được quan sát thấy ở những người giàu, khi tỷ lệ gánh nặng thuế giảm khi thu nhập vượt quá 100 triệu yên. Hiện tượng này được gọi là "bức tường 100 triệu yên". Hiện tượng này là một chỉ báo mang tính biểu tượng cho thấy vai trò ban đầu của thuế, tức là tái phân phối thu nhập, đang không hoạt động hiệu quả.
Cụ thể, các trường hợp sau đây được áp dụng:
● Thu nhập từ lương và thu nhập kinh doanh phải chịu thuế lũy tiến, với mức thuế suất tối đa là 45% (khoảng 55% khi cộng thêm thuế cư trú địa phương).
● Mặt khác, thu nhập từ vốn và cổ tức, những nguồn thu nhập chính của người giàu, phải chịu thuế riêng với tỷ lệ thuế thu nhập 15% + thuế cư trú địa phương 5% = tổng cộng là 20%.
Do đó, thu nhập càng cao, tỷ lệ thu nhập tài chính càng lớn, dẫn đến gánh nặng thuế chung giảm tương đối.
Theo ước tính của Cơ quan Thuế Quốc gia (tính đến năm 2023), gánh nặng thuế thu nhập tăng theo mức thu nhập tăng, nhưng hiện tượng đảo ngược đã được xác nhận, với những người có thu nhập trên 10 tỷ yên có mức thuế suất 16,2%, thấp hơn mức thu nhập chung khoảng 20 triệu yên (17,2%)*.
Tổng quan về Thuế tối thiểu
Như một biện pháp khắc phục, cái gọi là "thuế tối thiểu" đã được thiết lập trong cải cách thuế năm 2023. Cơ chế chính của nó như sau :
Nếu thu nhập cơ sở vượt quá 330 triệu yên, gánh nặng thuế tối thiểu 22,5% sẽ được áp dụng cho phần vượt quá.
Cách tính : (Tổng thu nhập - 330 triệu yên) x 22,5% - Thuế Thu nhập Thông thường = Số tiền Thuế Bổ sung
Nếu số tiền thuế thu nhập thông thường thấp hơn gánh nặng thuế tối thiểu này, phần chênh lệch sẽ phải chịu thuế bổ sung. Hệ thống này sẽ có hiệu lực từ thu nhập kiếm được vào năm 2025. Mục đích của hệ thống này là tăng gánh nặng thuế cho những người có thu nhập cao với tỷ lệ thu nhập tài chính cao và mức thuế suất thực tế dưới 22,5%.
Đề xuất mở rộng Thuế tối thiểu và các vấn đề về tài chính
Bộ Tài chính hiện đang xem xét việc hạ ngưỡng thu nhập chịu thuế tối thiểu. Hiện tại, thu nhập chịu thuế là hơn 3 tỷ yên mỗi năm. Việc hạ ngưỡng này xuống 2 tỷ hoặc 1 tỷ yên dự kiến sẽ làm tăng số lượng người có thu nhập cao phải chịu thuế lên gấp nhiều lần.
Bối cảnh của việc này là sự thiếu hụt khoảng 1,5 nghìn tỷ yên nguồn thu do việc bãi bỏ mức thuế suất xăng và dầu diesel đặc biệt. Mặc dù việc xem xét lại thuế thu nhập tài chính cũng đã được thảo luận, nhưng lo ngại rằng nó sẽ đi ngược lại định hướng chính sách "chuyển từ tiết kiệm sang đầu tư" đã dẫn đến việc trọng tâm cuối cùng được thu hẹp lại thành việc tăng cường thuế tối thiểu.
Tuy nhiên, theo ước tính của Bộ Tài chính và các cơ quan khác, ngay cả khi thu nhập chịu thuế được mở rộng, doanh thu thuế cũng chỉ đạt khoảng 30 đến 60 tỷ yên mỗi năm, không đủ để bù đắp khoản thiếu hụt 1,5 nghìn tỷ yên. Việc kết hợp điều này với các cải cách thuế khác là rất cần thiết.
Cân bằng giữa tâm lý nhà đầu tư và hỗ trợ khởi nghiệp
Mặc dù việc tăng thuế đối với người giàu là điều dễ hiểu xét trên góc độ công bằng, nhưng cần phải thiết kế hệ thống thận trọng, có tính đến tác động đến thị trường chứng khoán, hỗ trợ khởi nghiệp, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và tái đầu tư. Trước đây, chỉ cần đề xuất tăng thuế thu nhập tài chính cũng đủ khiến giá cổ phiếu giảm.
Song song với việc áp dụng thuế suất tối thiểu, chính phủ đang nỗ lực thiết kế một hệ thống không làm suy yếu sức sống kinh tế, bao gồm:
● Mở rộng mạnh mẽ NISA (Tài khoản tết kiệm cá nhân Nhật Bản)
● Áp dụng hệ thống hoãn thuế với mục tiêu tái đầu tư
Nói cách khác, chìa khóa để triển khai hệ thống này là cân bằng giữa "tăng thuế đối với người giàu" với "hỗ trợ đầu tư và tinh thần khởi nghiệp".
Bài học từ các ví dụ nước ngoài: Cân bằng giữa thuế và khuyến khích đầu tư
Ở nước ngoài, Mỹ đã thiết lập một loại thuế suất tối thiểu thay thế (AMT), áp đặt gánh nặng thuế tối thiểu trên một mức thu nhập nhất định, với mức thuế suất không dưới 28%. Chính phủ Anh cũng đang tìm kiếm sự cân bằng giữa việc đánh thuế người giàu và hỗ trợ tinh thần khởi nghiệp, bằng cách tăng dần thuế lãi vốn đồng thời áp dụng các chế độ ưu đãi cho doanh nhân.
Nhật Bản cũng đang đối mặt với thách thức khó khăn trong việc cân bằng tính công bằng của hệ thống thuế với các chính sách khuyến khích đầu tư và đổi mới sáng tạo.
( Nguồn tiếng Nhật )
Hiện tượng "đảo ngược gánh nặng thuế" xuất hiện trong giới nhà giàu.
Mặc dù nhìn chung đúng là khi thu nhập tăng, gánh nặng thuế cũng tăng, nhưng một hiện tượng đã được quan sát thấy ở những người giàu, khi tỷ lệ gánh nặng thuế giảm khi thu nhập vượt quá 100 triệu yên. Hiện tượng này được gọi là "bức tường 100 triệu yên". Hiện tượng này là một chỉ báo mang tính biểu tượng cho thấy vai trò ban đầu của thuế, tức là tái phân phối thu nhập, đang không hoạt động hiệu quả.
Cụ thể, các trường hợp sau đây được áp dụng:
● Thu nhập từ lương và thu nhập kinh doanh phải chịu thuế lũy tiến, với mức thuế suất tối đa là 45% (khoảng 55% khi cộng thêm thuế cư trú địa phương).
● Mặt khác, thu nhập từ vốn và cổ tức, những nguồn thu nhập chính của người giàu, phải chịu thuế riêng với tỷ lệ thuế thu nhập 15% + thuế cư trú địa phương 5% = tổng cộng là 20%.
Do đó, thu nhập càng cao, tỷ lệ thu nhập tài chính càng lớn, dẫn đến gánh nặng thuế chung giảm tương đối.
Theo ước tính của Cơ quan Thuế Quốc gia (tính đến năm 2023), gánh nặng thuế thu nhập tăng theo mức thu nhập tăng, nhưng hiện tượng đảo ngược đã được xác nhận, với những người có thu nhập trên 10 tỷ yên có mức thuế suất 16,2%, thấp hơn mức thu nhập chung khoảng 20 triệu yên (17,2%)*.
Tổng quan về Thuế tối thiểu
Như một biện pháp khắc phục, cái gọi là "thuế tối thiểu" đã được thiết lập trong cải cách thuế năm 2023. Cơ chế chính của nó như sau :
Nếu thu nhập cơ sở vượt quá 330 triệu yên, gánh nặng thuế tối thiểu 22,5% sẽ được áp dụng cho phần vượt quá.
Cách tính : (Tổng thu nhập - 330 triệu yên) x 22,5% - Thuế Thu nhập Thông thường = Số tiền Thuế Bổ sung
Nếu số tiền thuế thu nhập thông thường thấp hơn gánh nặng thuế tối thiểu này, phần chênh lệch sẽ phải chịu thuế bổ sung. Hệ thống này sẽ có hiệu lực từ thu nhập kiếm được vào năm 2025. Mục đích của hệ thống này là tăng gánh nặng thuế cho những người có thu nhập cao với tỷ lệ thu nhập tài chính cao và mức thuế suất thực tế dưới 22,5%.
Đề xuất mở rộng Thuế tối thiểu và các vấn đề về tài chính
Bộ Tài chính hiện đang xem xét việc hạ ngưỡng thu nhập chịu thuế tối thiểu. Hiện tại, thu nhập chịu thuế là hơn 3 tỷ yên mỗi năm. Việc hạ ngưỡng này xuống 2 tỷ hoặc 1 tỷ yên dự kiến sẽ làm tăng số lượng người có thu nhập cao phải chịu thuế lên gấp nhiều lần.
Bối cảnh của việc này là sự thiếu hụt khoảng 1,5 nghìn tỷ yên nguồn thu do việc bãi bỏ mức thuế suất xăng và dầu diesel đặc biệt. Mặc dù việc xem xét lại thuế thu nhập tài chính cũng đã được thảo luận, nhưng lo ngại rằng nó sẽ đi ngược lại định hướng chính sách "chuyển từ tiết kiệm sang đầu tư" đã dẫn đến việc trọng tâm cuối cùng được thu hẹp lại thành việc tăng cường thuế tối thiểu.
Tuy nhiên, theo ước tính của Bộ Tài chính và các cơ quan khác, ngay cả khi thu nhập chịu thuế được mở rộng, doanh thu thuế cũng chỉ đạt khoảng 30 đến 60 tỷ yên mỗi năm, không đủ để bù đắp khoản thiếu hụt 1,5 nghìn tỷ yên. Việc kết hợp điều này với các cải cách thuế khác là rất cần thiết.
Cân bằng giữa tâm lý nhà đầu tư và hỗ trợ khởi nghiệp
Mặc dù việc tăng thuế đối với người giàu là điều dễ hiểu xét trên góc độ công bằng, nhưng cần phải thiết kế hệ thống thận trọng, có tính đến tác động đến thị trường chứng khoán, hỗ trợ khởi nghiệp, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và tái đầu tư. Trước đây, chỉ cần đề xuất tăng thuế thu nhập tài chính cũng đủ khiến giá cổ phiếu giảm.
Song song với việc áp dụng thuế suất tối thiểu, chính phủ đang nỗ lực thiết kế một hệ thống không làm suy yếu sức sống kinh tế, bao gồm:
● Mở rộng mạnh mẽ NISA (Tài khoản tết kiệm cá nhân Nhật Bản)
● Áp dụng hệ thống hoãn thuế với mục tiêu tái đầu tư
Nói cách khác, chìa khóa để triển khai hệ thống này là cân bằng giữa "tăng thuế đối với người giàu" với "hỗ trợ đầu tư và tinh thần khởi nghiệp".
Bài học từ các ví dụ nước ngoài: Cân bằng giữa thuế và khuyến khích đầu tư
Ở nước ngoài, Mỹ đã thiết lập một loại thuế suất tối thiểu thay thế (AMT), áp đặt gánh nặng thuế tối thiểu trên một mức thu nhập nhất định, với mức thuế suất không dưới 28%. Chính phủ Anh cũng đang tìm kiếm sự cân bằng giữa việc đánh thuế người giàu và hỗ trợ tinh thần khởi nghiệp, bằng cách tăng dần thuế lãi vốn đồng thời áp dụng các chế độ ưu đãi cho doanh nhân.
Nhật Bản cũng đang đối mặt với thách thức khó khăn trong việc cân bằng tính công bằng của hệ thống thuế với các chính sách khuyến khích đầu tư và đổi mới sáng tạo.
( Nguồn tiếng Nhật )
Có thể bạn sẽ thích