1. Giới thiệu về võ sĩ đạo và ảnh hưởng đến Mishima Yukio
Võ sĩ đạo (武士道 – Bushidō) là hệ tư tưởng của tầng lớp samurai Nhật Bản, đề cao các giá trị trung thành, danh dự, kỷ luật và cái chết cao quý.Mishima Yukio không chỉ là một nhà văn mà còn là một người sống theo tinh thần võ sĩ đạo. Ông rèn luyện thể chất như một chiến binh, thành lập Hội Khiên (Tatenokai) – một nhóm bán quân sự, và cuối cùng chọn seppuku (mổ bụng tự sát) theo đúng nghi thức samurai vào năm 1970.
Tư tưởng này thể hiện sâu sắc trong các tác phẩm của Mishima, đặc biệt là Kim Các Tự, Người Lính Ngự Lâm và Biển Cả Trù Phú.
2. Võ sĩ đạo trong Kim Các Tự – Cái đẹp và sự hủy diệt
Kim Các Tự (1956) kể về Mizoguchi, một nhà sư trẻ bị ám ảnh bởi cái đẹp hoàn mỹ của ngôi chùa Kim Các. Khi không thể sở hữu hoặc đạt đến vẻ đẹp đó, anh ta quyết định phá hủy nó.Mishima lồng ghép tư tưởng võ sĩ đạo vào hành động hủy diệt của Mizoguchi:
- Trong võ sĩ đạo, cái đẹp chỉ thực sự hoàn mỹ trong khoảnh khắc nó bị hủy diệt.
- Mizoguchi không phá hủy Kim Các Tự vì thù hận, mà vì anh ta muốn giữ nó mãi mãi trong ký ức ở trạng thái hoàn mỹ nhất.
- Điều này phản ánh cách Mishima nhìn nhận cái đẹp: cái đẹp chỉ có giá trị khi nó được bảo vệ bằng danh dự hoặc hy sinh cao quý.
3. Người Lính Ngự Lâm – Danh dự và cái chết cao quý
Người Lính Ngự Lâm (1969) là một truyện ngắn mà Mishima viết ngay trước khi thực hiện seppuku. Đây có thể xem là một kịch bản dự báo trước cái chết của chính ông.3.1. Nội dung chính
- Nhân vật chính là một sĩ quan trẻ trong quân đội Hoàng gia Nhật Bản.
- Khi biết rằng đồng đội của mình đã thất bại trong một cuộc đảo chính, anh quyết định thực hiện seppuku để giữ danh dự.
- Vợ anh cũng theo chồng, cùng thực hiện nghi thức tự sát theo tinh thần chết vì danh dự.
3.2. Võ sĩ đạo trong Người Lính Ngự Lâm
- Lòng trung thành tuyệt đối: Nhân vật chính không muốn sống nếu phải phản bội lý tưởng của mình.
- Seppuku là hành động danh dự: Cái chết không phải sự thất bại, mà là cách để bảo vệ danh dự.
- Mishima lấy nhân vật này làm hình mẫu: Mishima cũng tin rằng cái chết cao quý là một cách để hoàn thành cuộc đời một cách có ý nghĩa nhất.
4. Biển Cả Trù Phú – Tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống qua lý tưởng samurai
Biển Cả Trù Phú (1965–1970) là bộ tiểu thuyết cuối cùng của Mishima, bao gồm bốn phần, kể về bốn kiếp luân hồi của một linh hồn xuyên suốt lịch sử Nhật Bản.Phần thứ hai – Chú Ngựa Tung Tăng (奔馬, 1969) là phần thể hiện rõ nhất tinh thần võ sĩ đạo.
- Nhân vật chính là Isao, một thanh niên theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan.
- Isao tin rằng Nhật Bản đang dần mất đi tinh thần samurai và muốn hy sinh bản thân để khôi phục danh dự quốc gia.
- Anh tham gia một cuộc đảo chính nhưng thất bại, và cuối cùng thực hiện seppuku như một cách bảo vệ lý tưởng của mình.
5. Tinh thần võ sĩ đạo và quyết định tự sát của Mishima Yukio
Ngày 25/11/1970, Mishima cùng bốn thành viên của Hội Khiên (Tatenokai) tiến vào trụ sở Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (Jieitai) tại Ichigaya, Tokyo, để kêu gọi một cuộc đảo chính nhằm khôi phục quyền lực cho Thiên Hoàng.Khi bài diễn văn của ông thất bại, Mishima thực hiện seppuku theo đúng nghi thức samurai, khẳng định tinh thần võ sĩ đạo của mình:
- Ông tự đâm vào bụng bằng tantō, một con dao ngắn truyền thống của samurai.
- Một thành viên trong nhóm thực hiện kaishakunin (chém đầu) để kết thúc nghi thức.
- Cái chết này giống như những gì ông đã viết trong Người Lính Ngự Lâm và Biển Cả Trù Phú.
6. Ảnh hưởng của tư tưởng võ sĩ đạo trong văn học hiện đại
Tinh thần võ sĩ đạo trong văn học của Mishima vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến nhiều tác phẩm hiện đại, từ tiểu thuyết đến manga, anime:- Attack on Titan (Shingeki no Kyojin) có nhiều nhân vật sống theo tinh thần hy sinh vì lý tưởng, tương tự cách Mishima nhìn nhận võ sĩ đạo.
- Neon Genesis Evangelion khai thác chủ đề ý nghĩa của cái chết và sự hy sinh.
- Tiểu thuyết của Haruki Murakami, dù khác phong cách, nhưng cũng chịu ảnh hưởng từ tư tưởng hủy diệt và tái sinh của Mishima.
7. Kết luận
Tóm lại, tinh thần võ sĩ đạo là cốt lõi trong văn học và cuộc đời Mishima Yukio. Ông không chỉ viết về samurai, mà sống như một samurai thực thụ.Tinh thần này thể hiện rõ trong Kim Các Tự, Người Lính Ngự Lâm và Biển Cả Trù Phú, nơi ông thể hiện ý tưởng về cái đẹp, danh dự và cái chết cao quý.
Bằng việc thực hiện seppuku, Mishima đã biến cuộc đời mình thành một tác phẩm nghệ thuật cuối cùng, khẳng định rằng cái chết cũng có thể là một hình thức hoàn mỹ nhất của cuộc sống.
Có thể bạn sẽ thích