Người nối nhịp cho học trò nghèo du học

Người nối nhịp cho học trò nghèo du học

Hơn 41 năm nay, chỉ bằng tấm lòng và dựa vào mối quan hệ của mình, nhà giáo Nguyễn Đức Hòe đã âm thầm đưa nhiều thế hệ học trò giỏi nhưng nghèo sang Nhật du học.

Cho đến nay đã có hơn 300 du học sinh trong đó có bốn tiến sĩ - đã thành danh bằng con đường Đông du do ông khởi xướng...

Tôi từng khóc vì mình quá nghèo

Xuất thân từ gia đình nhà giáo nghèo, nhưng nhờ ham học và học giỏi, nhà giáo Nguyễn Đức Hòe may mắn nhận được một suất học bổng du học Nhật vào năm 1959. Ông kể: "Tôi có đêm đã khóc khi còn là cậu học trò trường Chu Văn An, chỉ vì thấy mình quá nghèo, không có tương lai. Bởi thế khi sang Nhật, thành đạt hơn, tôi nguyện lòng mình sẽ đưa nhiều học sinh đi du học, thành tài".

Sau nhiều năm dành dụm từ nguồn học bổng, năm 1967, ông đã lập một ký túc xá có tên Đông Du học xá cho du học sinh Việt Nam qua ở, bước chuẩn bị khởi đầu cho tâm nguyện của mình. Gọi là ký túc xá cho oai, nhưng thực tế đó chỉ là một căn nhà thuê lại bằng gỗ thấp lè tè tối tăm. Tài chính quá hạn hẹp, ông phải tự tay sơn phết, sửa sang rồi đi xin từ những chiếc bàn, ghế ngồi đến cái bát, đôi đũa... đủ dùng cho du học sinh. Một hôm, nhà cầu của ký túc xá bị hư, tiền sửa quá cao, ông - một giáo sư ĐH - và học trò cùng nhau xắn tay áo khai thông cả hầm cầu. Có chỗ trọ rồi, ông đi tìm việc làm thêm để HS có thể kiếm tiền theo học.

"Nhật Bản đã phát triển, người Nhật bắt đầu chê những công việc dơ bẩn, nguy hiểm và nặng nhọc. Học trò nghèo Trung Quốc để có tiền học tại Nhật đã chọn làm những công việc này. Tuy vậy, tôi cũng phải thử trước để xem nó có vừa sức HS Việt Nam mình hay không, nên cũng làm trước đủ nghề như rửa bát, quét nhà, giao báo, xếp chữ nhà in... Mình làm được mới chắc học trò của mình cũng làm được..." - ông Hòe kể.

Vậy là từ năm 1967, có việc, có chỗ ở, mỗi năm, ông đã giúp được từ 1-2 HS nghèo sang học ở Nhật. Các em được ăn ở tại Đông Du học xá, được tổ chức học tập, ôn luyện và đi làm thêm để trang trải tiền học phí, sinh hoạt phí. Cho đến năm 1973, ngoài việc giúp được nhiều HS nghèo sang Nhật vừa làm vừa học, ông đã cùng bạn bè gây dựng được quỹ học bổng Huynh đệ với trên 200 suất. Bấy giờ cuộc chiến tranh Việt Nam sắp đến hồi kết thúc, nhiều tin chiến thắng tới tấp được đưa trên các trang báo nước ngoài, ông quyết định về Việt Nam vào đầu năm 1974.

Mở tương lai cho hàng trăm học trò nghèo

Không phải dễ dàng gì việc bắt đầu cuộc sống ở quê hương còn khó khăn sau chiến tranh, nhất là đối với một người vừa trở về từ một quốc gia tư bản. Nhưng ông không nề hà, thầm lặng cống hiến tài năng sức lực của mình. Hơn 13 năm sau ngày giải phóng, những nỗ lực của ông mới được xã hội thừa nhận.

Năm 1988, sau một thời gian dài vận động cho mô hình đặc khu kinh tế và sau đó là khu chế xuất, ông được bổ nhiệm làm giám đốc khu chế xuất Sài Gòn. Đầu năm 1991, thạc sĩ Nguyễn Đức Hòe được trở lại Nhật trong một chuyến công cán, sau 17 năm. Trở về nước, ông được Thành ủy TP.HCM mời đến báo cáo. Buổi báo cáo có sự hiện diện của Bí thư Thành ủy Võ Trần Chí và Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo Trần Hồng Quân.

Ông Hòe kể: Tôi kể cho các ông ấy nghe chiến lược đào tạo nhân tài của Trung Quốc, chuyện có hơn 40.000 du học sinh nước này tại Nhật và hơn 20.000 tại Australia. Ông Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo cho biết bấy giờ Liên Xô tan rã, Mỹ thực hiện chính sách cấm vận, cả nước hiện chỉ có 5 suất du học tại Ba Lan, rồi hỏi: "Có đưa HS đi du học được không?". Tôi nói được, nhưng việc đầu tiên phải cho tôi mở một trường để chuẩn bị và sàng lọc.

Vậy là năm 1991, Trường Nhật ngữ Đông Du được thành lập và Con đường Đông du cho HS nghèo Việt Nam lại lần nữa được ông triển khai xây dựng. Một người bạn Nhật đã giấu cả vợ cho ông mượn 1 triệu yen để bảo lãnh cho du học sinh vào Nhật. Còn ông thì làm thuyết khách, đến các trường tại Nhật xin được cho trò mình nợ tiền học phí, tới các tòa soạn báo Asahi và Yomiuri... tìm việc làm thêm cho học trò.

HS nghèo Việt Nam với sự bảo trợ này, sang Nhật với hai bàn tay trắng nhưng bằng chí lớn của mình, vừa làm việc, vừa học tập, có em ngoài dành dụm tiền đóng học phí và sinh hoạt phí còn có dư gửi về giúp đỡ gia đình.

Năm 1992, chương trình học bổng Đông Du do thạc sĩ Nguyễn Đức Hòe khởi xướng đưa được bảy HS đi và đến nay đã có hơn 300 HS-SV nghèo du học. Riêng tháng 4-2005, có 57 người đi và dự kiến tháng 9 này có tiếp 30 suất. Đã có bốn SV lấy được bằng tiến sĩ nhờ con đường bảo trợ này. Tiến sĩ Võ Minh Tuấn (ĐH Kinh tế TP.HCM) là một trong số đó, anh nói: "Nếu không có thầy một người từng là học trò nghèo như tôi làm sao có được như hôm nay...".

Học trò là tác phẩm của tôi

Một du học sinh Việt Nam sang Nhật bằng con đường tự túc chi phí bảo lãnh và học phí năm đầu mất khoảng 400 triệu đồng tiền Việt Nam. Một con số thật lớn, vậy nên nhiều người khi nghe nói đi theo chương trình du học Đông Du không tốn một đồng nào, ít ai dám tin. Thế nhưng với nhà giáo Nguyễn Đúc Hòe thì đó chính là tâm nguyện của ông. "Học trò là tác phẩm của tôi. Người họa sĩ say mê vẽ tác phẩm của mình như thế nào thì tôi say mê đào tạo học trò như thế ấy. Tôi không có khả năng làm được tất cả những gì mà nình ao ước cho đất nước, vì thế tôi gửi trọn niềm tin ở học trò của mình...".

Dù bận trăm công nghìn việc, tuổi cao sức yếu, nhưng tối thứ ba nào ông cũng dành thời gian để nói chuyện về đạo đức, lý tưởng và lẽ sống cho những du học sinh tương lai. Ông bắt học trò không chỉ nghiêm túc trong chuyện học mà phải có tinh thần kỷ luật và rèn luyện cao.

Mỗi sáng, những du học sinh của ông phải chạy vài cây số theo yêu cầu. "Nếu không dẻo dai, có nghị lực, chịu khó thì làm sao khi sang Nhật phải dậy từ 2 giờ 30 sáng để đi giao báo rồi còn về đi học được? Du học với chương trình Đông Du, có tài thôi chưa đủ, mà phải là một người yêu nước, có đức, có chí hướng và nghị lực" - ông nói.

Một sự cho đi không vụ lợi nhưng ông trân trọng những niềm vui hạnh phúc thật nhỏ bé, giản dị. Hôm gặp chúng tôi, ông kể, có một bà mẹ ở Nhà Bè (TP.HCM) mới sáng sớm đã mang lên cho ông ba con cua nhỏ. Bà nói, không có gì biếu thầy, vài con cua nhỏ này chính tay bà bắt được khi đi làm đồng. Người mẹ đó thật nghèo, quanh năm bán lưng cho trời, bán mặt cho đất nhưng con bà hiện đang là một sinh viên đang du học tại Tokyo. Anh được du học Nhật với sự trợ giúp của Đông Du...

(Theo Tài Hoa Trẻ)
 

Bài viết liên quan

Thumbnail bài viết: Nga và Ukraine đứng cuối bảng , Nhật Bản xếp hạng bao nhiêu trong Chỉ số hòa bình toàn cầu ?
Nga và Ukraine đứng cuối bảng , Nhật Bản xếp hạng bao nhiêu trong Chỉ số hòa bình toàn cầu ?
Viện Kinh tế và Hòa bình Úc (IEP) đã công bố ấn bản năm 2025 của báo cáo Chỉ số hòa bình toàn cầu. Theo "xếp hạng hòa bình" của từng quốc gia trong báo cáo, Nga là quốc gia kém hòa bình nhất thế...
Thumbnail bài viết: Robot làm việc tại các kho hàng của Amazon đã vượt mốc 1 triệu, thậm chí có thể vượt qua con người...
Robot làm việc tại các kho hàng của Amazon đã vượt mốc 1 triệu, thậm chí có thể vượt qua con người...
Tờ Wall Street Journal (WSJ) đưa tin rằng số lượng robot làm việc tại các kho hàng của Amazon cuối cùng đã vượt mốc 1 triệu. Trong khi đó, số lượng con người làm việc tại các kho hàng là... 1,56...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản : Liệu việc cắt giảm thuế tiêu dùng có lợi cho người giàu không ? Sự khác biệt so với trợ cấp là ?
Nhật Bản : Liệu việc cắt giảm thuế tiêu dùng có lợi cho người giàu không ? Sự khác biệt so với trợ cấp là ?
Thủ tướng Ishiba Shigeru đã đưa ra bình luận về việc cắt giảm thuế tiêu dùng rằng "bạn càng giàu, bạn càng được hưởng lợi", gây ra tranh cãi trên mạng xã hội. Người ta thường nói rằng thuế tiêu...
Thumbnail bài viết: Vấn đề người Nhật tái sử dụng mật khẩu quá nhiều, tiết lộ trong một cuộc khảo sát toàn cầu.
Vấn đề người Nhật tái sử dụng mật khẩu quá nhiều, tiết lộ trong một cuộc khảo sát toàn cầu.
Okta Japan, một nhà cung cấp dịch vụ quản lý danh tính, đã công bố kết quả của "Báo cáo xu hướng danh tính khách hàng năm 2025" nhắm vào người tiêu dùng ở chín quốc gia trên thế giới. Hơn 70%...
Thumbnail bài viết: Tỷ lệ đặt chỗ thành công cho Expo trung bình là 50% , rất khó để thắng sự kiện và tour tham quan gian hàng.
Tỷ lệ đặt chỗ thành công cho Expo trung bình là 50% , rất khó để thắng sự kiện và tour tham quan gian hàng.
Thông tin tiết lộ cho biết tỷ lệ thành công của cuộc xổ số bảy ngày trước chuyến thăm, cho phép đặt chỗ cho các gian hàng và sự kiện tại Triển lãm Osaka-Kansai, trung bình là khoảng 50%. Hiệp hội...
Thumbnail bài viết: Đảng Dân chủ vì Nhân dân cân nhắc áp dụng "thuế tài sản bỏ trống" đối với người nước ngoài, những cam kết bổ sung cho cuộc bầu cử Thượng viện.
Đảng Dân chủ vì Nhân dân cân nhắc áp dụng "thuế tài sản bỏ trống" đối với người nước ngoài, những cam kết bổ sung cho cuộc bầu cử Thượng viện.
Đảng Dân chủ vì Nhân dân đã công bố những cam kết bổ sung cho cuộc bầu cử Thượng viện vào ngày 2. Đảng sẽ cân nhắc áp dụng "thuế tài sản bỏ trống" đối với người nước ngoài mua nhà không phải để ở...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản : Doanh thu thuế năm tài chính 2024 đạt mức cao kỷ lục trong năm thứ năm liên tiếp, cao hơn dự kiến - thuế tiêu dùng đạt mức cao kỷ lục.
Nhật Bản : Doanh thu thuế năm tài chính 2024 đạt mức cao kỷ lục trong năm thứ năm liên tiếp, cao hơn dự kiến - thuế tiêu dùng đạt mức cao kỷ lục.
Doanh thu thuế quốc gia trong năm tài chính 2024 vượt dự báo, đạt mức cao kỷ lục trong năm thứ năm liên tiếp. Doanh thu thuế tiêu dùng, bị ảnh hưởng bởi giá cả tăng, đã đạt mức cao kỷ lục. Theo...
Thumbnail bài viết: Tại sao Nhật Bản không thể thờ ơ với thỏa thuận các quốc gia thành viên NATO rằng "sẽ chi 5% GDP cho quốc phòng trong 10 năm" ?
Tại sao Nhật Bản không thể thờ ơ với thỏa thuận các quốc gia thành viên NATO rằng "sẽ chi 5% GDP cho quốc phòng trong 10 năm" ?
Vào ngày 25 tháng 6, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tại Hà Lan và đã nâng đáng kể mục tiêu chi tiêu quốc phòng và các khoản đầu tư liên quan của các...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản : JAL mở rộng "Sân bay thông minh" đến 11 sân bay khu vực như Nagasaki, Miyazaki, Aomori, v.v.
Nhật Bản : JAL mở rộng "Sân bay thông minh" đến 11 sân bay khu vực như Nagasaki, Miyazaki, Aomori, v.v.
Japan Airlines đã thông báo vào ngày 2 tháng 7 rằng hãng sẽ mở rộng số lượng sân bay mà hãng sẽ đưa vào "Sân bay thông minh", giúp cải thiện sự tiện lợi của sân bay bằng cách thiết kế lại quầy...
Thumbnail bài viết: "Những rối loạn tiềm ẩn" trong thời đại điện thoại thông minh đang trở nên nghiêm trọng hơn.
"Những rối loạn tiềm ẩn" trong thời đại điện thoại thông minh đang trở nên nghiêm trọng hơn.
Điện thoại thông minh đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta, từ giao tiếp hàng ngày đến thu thập thông tin và giải trí. Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi, chúng có thể...
Your content here
Top