Kinh tế Nhật trong vòng luẩn quẩn

-nbca-

dreamin' of ..
Chuyện nghe tưởng phi lý mà lại có thật, không thấy đề cập đến trong lý thuyết kinh điển và sách giáo khoa kinh tế nào mà tồn tại trên thực tế: Đồng Yên của Nhật Bản tăng giá, trong khi theo biểu hiện lâm sàng của kinh tế Nhật Bản thì lẽ ra nó phải xuống giá.

kinhtenhat44a1.jpg

Đồng Yên lên giá mạnh so với đồng đô la Mỹ đang làm cho kinh tế Nhật Bản điêu đứng và chỉ số chứng khoán Nikkei giảm xuống dưới ngưỡng tâm lý 9000 điểm hôm 25/8

Quá trình tăng giá của đồng Yên đã bắt đầu từ nhiều năm nay. Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và suy thoái kinh tế thế giới làm cho các đồng tiền mạnh khác trên thế giới chao đảo: đồng USD chao đảo như sóng biển, đồng EURO bị đẩy đến bên bờ vực thẳm, đồng Franc của Thụy Sỹ hay đồng Bảng của Anh cũng chẳng ổn định. Chỉ có đồng Yên là tiếp tục chiều hướng tăng giá. Đến nay, tỷ giá hối đoái của đồng Yên đạt mức cao nhất so với đồng USD trong 15 năm qua, so với đồng EURO trong 9 năm qua và so với đồng Franc của Thụy Sỹ trong 5 năm qua. Chỉ riêng từ đầu năm 2010 đến nay, đồng Yên đã tăng giá 11%. Vô địch thế giới!

Trọng yếu

Trong bối cảnh kinh tế Nhật Bản đang trì trệ, việc đồng Yên cứ mạnh thêm tác động rất tai hại. Bài toán kinh tế và tiền tệ mà chính phủ Nhật Bản và Ngân hàng Trung ương nước này hiện đang phải giải là can thiệp hay không can thiệp để đối phó với sự lên giá của đồng Yên, nếu can thiệp thì với mức độ nào và vào thời điểm nào.

Nhìn vào nước Nhật sẽ chẳng thấy có lý do nào khiến đồng Yên tăng giá mạnh đến như vậy. Không phải mãi đến tận bây giờ mà đã từ rất lâu rồi, mặt bằng lãi suất ở Nhật Bản thấp đến mức tưởng như không thể còn thấp hơn được nữa. Điều đó có nghĩa là “tiền rất rẻ” ở Nhật Bản. Kinh tế đất nước này có biểu hiện giảm phát từ khá lâu. Nền tài chính, ngân sách nhà nước rất tồi tệ khi mức độ vay nợ của nhà nước gấp đôi GDP - cao hơn nhiều so với mức độ vay nợ của nhà nước ở Hy Lạp. Tỷ lệ thất nghiệp vẫn còn rất cao và có xu hướng gia tăng thêm. Xuất khẩu là một động lực tăng trưởng của Nhật Bản, vậy mà mức độ tăng trưởng này liên tục giảm trong 5 tháng gần đây.

Cuộc cải cách hệ thống y tế, bảo hiểm xã hội và lương hưu ở Nhật vẫn chưa đâu vào đâu trong khi cơ cấu dân số vẫn tiếp tục biến động theo hướng người già cứ nhiều thêm. Nếu không được cải tổ nhanh chóng và thích hợp thì Nhật Bản sẽ không thể đảm bảo được khả năng tài chính để duy trì hệ thống bảo hiểm này, và như vậy sẽ bùng nổ vấn đề chính trị xã hội phức tạp và nan giải.

Trong khi đó, chính trường và chính phủ lại không ổn định. Năm năm qua, đất nước này đã thay đổi thủ tướng tới 5 lần. Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) tuy lật đổ được hơn nửa thế kỷ trị vì của Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) nhưng hiện đang sa đà vào cuộc tranh giành quyền lực nội bộ sâu sắc và không khoan nhượng. Thủ tướng Naoto Kan mới lên cầm quyền được mấy tháng nay nhưng đã phải đối phó với sự thách thức công khai của ông Ichiro Ozawa, nguyên Chủ tịch và Tổng thư ký DPJ, với sự hậu thuẫn của cựu thủ tướng Yukio Hatoyama. Những điều kiện và bối cảnh chính trị, kinh tế, xã hội và tiền tệ như vậy lẽ ra làm đồng Yên phải mất giá, chứ không thể tăng giá.

Ngoài cũng chẳng mạnh

Nguyên nhân khiến đồng Yên tăng giá mạnh mẽ như trên chỉ có thể là từ bên ngoài và trong cuộc ganh đua tay đôi giữa đồng Yên và các đồng ngoại tệ khác. Tình hình kinh tế ở Mỹ và những điểm yếu của đồng EURO có thể được coi là những nhân tố chính. Kinh tế Mỹ phục hồi rất chậm và chưa thể bền vững và đồng EURO đang được cả EU gồng mình “cứu sống”. Đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc tuy đang vẫn mạnh, nhưng được chính phủ Trung Quốc giữ giá, chưa có khả năng chuyển đổi và cũng chưa được sử dụng làm công cụ thanh toán và phương tiện dự trữ tiền tệ phổ biến như những đồng ngoại tệ mạnh kia. Lòng tin của giới kinh doanh quốc tế và người tiêu dùng vào đồng USD và EURO chưa được phục hồi. Bởi thế mới nói, đồng Yên mạnh lên trước hết vì những đồng tiền khác yếu đi trong cùng thời gian ấy, bởi lòng tin vào mức độ ổn định giá trị của các đồng tiền ấy bị suy giảm trên thị trường tài chính quốc tế.

Thực trạng và triển vọng kinh tế Mỹ như vậy, số phận đồng EURO còn long đong, sự phối hợp chính sách và hành động giữa chính phủ các nước trên thế giới trong khuôn khổ Nhóm G20 để đối phó với khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế, kiểm soát thị trường tài chính và hệ thống ngân hàng, tiến tới một trật tự tài chính thế giới mới vẫn chưa ra khỏi tình trạng nói nhiều hơn làm, bàn nhiều hơn quyết, đã giúp cho đồng Yên trở thành bến cảng an toàn hơn cả cho thế giới tài chính và tiền tệ neo đậu.

Thêm vào đó, trong khi các nhà đầu tư Nhật Bản tận dụng cơ hội đồng Yên lên giá để tăng cường đầu tư ra nước ngoài thì các nhà đầu tư nước ngoài cũng tận dụng dịp này để đẩy mạnh đầu tư và đầu cơ vào đồng Yên Nhật. Đồng Yên phụ thuộc rất nhiều vào tình hình kinh tế và lợi tức trái phiếu ở Mỹ. Kinh tế Mỹ thì ốm yếu, lợi tức trái phiếu Mỹ lại rất thấp nên cuộc chạy trốn vào đồng Yên gần như là đương nhiên. Thêm vào đó, không ít nhà đầu tư bán những khoản đầu tư vào các đồng tiền khác để mua đồng Yên nhằm tận dụng lãi suất thấp để trả nợ… Những tác động và tính toán từ bên ngoài ấy khiến cho nhu cầu về đồng Yên tăng chứ không giảm, và vì thế cũng góp phần làm nó tăng giá.

Tiến thoái lưỡng nan

Chính thực trạng như một nghịch lý ấy khiến chính phủ Nhật Bản và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản ứng phó rất khó khăn. Chính phủ Nhật Bản muốn Ngân hàng Trung ương can thiệp mạnh mẽ và quyết liệt hơn vào thị trường tiền tệ để ngăn chặn đà và chiều hướng tăng giá của đồng Yên. Sự tăng giá của đồng Yên sẽ kìm hãm xuất khẩu của Nhật Bản và bóp nghẹt tăng trưởng kinh tế Nhật Bản. Nhưng khả năng đối phó của Ngân hàng Trung ương Nhật lại rất hạn chế vì mặt bằng lãi suất đã quá thấp, có mở rộng các chương trình tín dụng cho giới kinh doanh Nhật Bản thì cũng đâu có được đáp ứng mặn mà, in thêm tiền để tung vào thị trường thì đâu có khác gì trút vào cái thùng không đáy. Hơn nữa, chưa ai dám chắc là đồng Yên đã tăng giá lên tận đỉnh điểm rồi.

Kinh tế Nhật Bản đang bị xô đẩy trong cái vòng luẩn quẩn ấy. Bóng ma giảm phát ám ảnh đất nước này từ lâu nay dường như đang dần từ ảo trở thành thật. Rồi chính phủ và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ phải can thiệp vào thị trường và có biện pháp ứng phó dài hơi hơn. Những biện pháp ấy có thành công hay không hoặc thành công đến mức độ nào thì cũng lại còn phụ thuộc vào các đối tác kinh tế và thương mại chính của Nhật Bản nữa. Đồng Yên là của nước Nhật thật đấy, nhưng đâu chỉ có riêng nước Nhật quyết định được giá trị của nó.

(Theo dddn.com.vn)
 

Điểm tin

Thumbnail bài viết: Bí quyết để đạt được "lợi nhuận từ khách du lịch nước ngoài và giá cả hợp lý cho người Nhật" , điều cần thiết cho sự phục hồi của nền kinh tế Nhật Bản
Bí quyết để đạt được "lợi nhuận từ khách du lịch nước ngoài và giá cả hợp lý cho người Nhật" , điều cần thiết cho sự phục hồi của nền kinh tế Nhật Bản
■ Động lực vượt 40 triệu du khách nước ngoài đến Nhật Bản Các điểm đến du lịch đông đúc người nước ngoài ngay cả trong kỳ nghỉ dài. Tại các điểm đến du lịch nổi tiếng như Kyoto, một xu hướng...
Thumbnail bài viết: Con số gần đây nhất của Nhật Bản là 1,37%. Xem xét xu hướng chi tiêu quân sự và GDP ở các quốc gia khác.
Con số gần đây nhất của Nhật Bản là 1,37%. Xem xét xu hướng chi tiêu quân sự và GDP ở các quốc gia khác.
Biện pháp được sử dụng phổ biến nhất để so sánh sức mạnh quân sự và trang thiết bị quân sự của mỗi quốc gia là giá trị thực tế của chi tiêu quân sự. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố như sức mạnh kinh tế...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản : Tiền lương thực tế trong tháng 3 giảm 2,1%, ba tháng liên tiếp giảm ,mức tăng lương không theo kịp giá gạo tăng.
Nhật Bản : Tiền lương thực tế trong tháng 3 giảm 2,1%, ba tháng liên tiếp giảm ,mức tăng lương không theo kịp giá gạo tăng.
Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi đã công bố kết quả sơ bộ của Khảo sát lao động hàng tháng cho tháng 3 vào sáng ngày 9. Tiền lương thực tế trên mỗi người lao động, phản ánh biến động giá cả, đã giảm...
Thumbnail bài viết: Toyota dự đoán thuế quan Trump sẽ khiến "lợi nhuận hoạt động giảm 180 tỷ yên chỉ riêng trong tháng 4 -tháng 5".
Toyota dự đoán thuế quan Trump sẽ khiến "lợi nhuận hoạt động giảm 180 tỷ yên chỉ riêng trong tháng 4 -tháng 5".
Toyota Motor Corporation đã công bố vào ngày 8 rằng lợi nhuận hoạt động của công ty trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3 năm 2026 có thể đạt 3,8 nghìn tỷ yên (giảm 20,8% so với năm trước) và...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản : 40% đơn xin tị nạn bị rút lại, con số cao nhất từ trước đến nay. Do "vấn đề đã được giải quyết" hoặc "kết hôn với người Nhật Bản".
Nhật Bản : 40% đơn xin tị nạn bị rút lại, con số cao nhất từ trước đến nay. Do "vấn đề đã được giải quyết" hoặc "kết hôn với người Nhật Bản".
Một bản tóm tắt của Cục Quản lý Xuất nhập cảnh và Cư trú Nhật Bản đã tiết lộ rằng trong số khoảng 8.000 đơn xin công nhận người tị nạn được xử lý vào năm 2024, gần 40%, tương đương khoảng 3.000...
Thumbnail bài viết: Tuổi thọ của bộ định tuyến Wi-Fi là bao lâu ?
Tuổi thọ của bộ định tuyến Wi-Fi là bao lâu ?
Bộ định tuyến Wi-Fi là thiết bị thiết yếu để "kết nối Internet" trong cuộc sống hàng ngày.Nhiều người mua bộ định tuyến Wi-Fi mới khi họ chuyển nhà hoặc xây nhà mới và tiếp tục sử dụng cùng một bộ...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản : Lý do nào khiến mức phí bảo hiểm hưu trí của người lao động là 18,3%? Giải thích về các đợt tăng trước đây và bối cảnh.
Nhật Bản : Lý do nào khiến mức phí bảo hiểm hưu trí của người lao động là 18,3%? Giải thích về các đợt tăng trước đây và bối cảnh.
Bảo hiểm hưu trí của người lao động là hệ thống cốt lõi của hệ thống lương hưu công cộng của Nhật Bản và là hệ thống mà những người lao động làm việc tại "nơi làm việc áp dụng" như công ty trở...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản xếp thứ 55 trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới năm 2025, tụt bốn bậc so với báo cáo trước. Phần Lan đứng đầu danh sách năm thứ tám liên tiếp
Nhật Bản xếp thứ 55 trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới năm 2025, tụt bốn bậc so với báo cáo trước. Phần Lan đứng đầu danh sách năm thứ tám liên tiếp
Trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới năm 2025, xếp hạng mức độ hạnh phúc của các quốc gia và khu vực trên toàn thế giới, Nhật Bản xếp thứ 55, tụt bốn bậc so với năm trước. Phần Lan xếp hạng nhất năm...
Thumbnail bài viết: Nhật Bản : Xếp hạng phổ biến của trường đại học, ấn bản tháng 4 năm 2025 , vị trí các trường đại học công lập đang thay đổi.
Nhật Bản : Xếp hạng phổ biến của trường đại học, ấn bản tháng 4 năm 2025 , vị trí các trường đại học công lập đang thay đổi.
JS Corporation công bố "Xếp hạng phổ biến của trường đại học" hàng tháng. Các bảng xếp hạng hàng đầu trong ấn bản quốc gia mới nhất, tính đến ngày 30 tháng 4 năm 2025, là "Đại học Tokyo" đại diện...
Thumbnail bài viết: Tổng thống Trump tái khẳng định sự không hài lòng với lượng xuất khẩu ô tô thấp sang Nhật Bản.
Tổng thống Trump tái khẳng định sự không hài lòng với lượng xuất khẩu ô tô thấp sang Nhật Bản.
Vào ngày 6, Tổng thống Hoa Kỳ Trump tái khẳng định sự không hài lòng của mình với lượng xuất khẩu ô tô thấp hiện nay sang Nhật Bản. Tổng thống Trump cho biết : "(Nhật Bản) đã bóc lột đất nước...
Top