Nhật Bản chịu ảnh hưởng nặng nề bởi trận động đất năm 2011. Hậu quả mà trận động đất và sóng thần để lại cho các nhà máy điện hạt nhân đến nay vẫn chưa giải quyết xong. Từ trước đến nay về cơ bản chính phủ Nhật cấm lao động người nước ngoài làm công việc tháo dỡ, dọn dẹp các lò hạt nhân.

Nhưng cũng có một số công ty làm chui và bị phát giác. Cụ thể như một số tin dưới đây:

https://vnexpress.net/the-gioi/phat...inh-viet-don-rac-phong-xa-o-nhat-3738737.html


https://thanhnien.vn/the-gioi/nhieu...-sinh-nuoc-ngoai-don-rac-phong-xa-982594.html


http://baodatviet.vn/the-gioi/tin-t...ap-sinh-viet-bi-lua-don-rac-phong-xa-3356041/


Chắc chắn một điều nếu như từ đầu biết phải đi dọn rác phóng xạ thì không ai tham gia. Đa số các trường hợp đều bị “lừa” theo cách nào đó. Cách làm chung là các công ty xây dựng nhận lao động (thực tập sinh) theo nhóm ngành “xây dựng”. Sau khi nhập cảnh vào Nhật thì thực tập sinh được bố trí lên các bãi dọn rác thải phóng xạ.

Chắc chắn từ đầu lao động không biết nội dung công việc thực tế là dọn rác phóng xạ. Còn các công ty phái cử ở nước ngoài (có cả Việt Nam) biết hay không thì không rõ. Nhưng các công ty xây dựng thì chắc chắn biết nhưng họ đã cố tình gài bẫy cho lao động vào làm công việc nguy hiểm (việc mà người Nhật cũng không làm vì ảnh hưởng phóng xạ quá mạnh). Và như các bài báo trên kia đã đăng thì chính phủ Nhật đã tuyên bố việc tiếp nhận này là không hợp pháp.

Tình hình sẽ dừng lại ở đây nếu như Nhật không cho ra đời tư cách lưu trú mới tên là 特定技能　(Được một số nơi dịch ra(theo phiên âm chữ Hán) là “kỹ năng đặc định”. Mục đích của chương trình này là nhận người nước ngoài vào để bù đắp cho các lĩnh vực mà Nhật đang thiếu lao động trầm trọng như : Xây dựng, Khách sạn, Ô tô v.v..,
Trong bài viết này xin phép không đi sâu vào loại hình tư cách lưu trú mới này. Thay vào đó việc tôi muốn đề cập đến là ngày 28 tháng 3 vừa rồi Công ty Điện lực Tokyo (chủ quản của các nhà máy điện hạt nhân gặp sự có trong trận động đất sóng thầm năm 2011) đã họp và thông báo với nhiều công ty đối tác (đa số là ngành xây dựng) là họ sẽ tiếp nhận lao động người nước ngoài -nhập cảnh vào Nhật theo tư cách lưu trú “Kỹ năng đặc định” vừa được đề cập ở trên- làm công việc tháo dỡ tại các lò phản ứng hạt Nhân đã gặp sự cố. Và việc này cũng đã được Bộ Tư pháp Nhật đồng ý.

Nguyên văn tin đăng trên trang yahoo japan như sau:

福島廃炉に外国人労働者　東電「特定技能」受け入れへ

Nhấn để mở rộng...

4/18(木) 5:00配信
東京電力福島第一原発の敷地に置かれた汚染水のタンク＝２０１９年２月１７日撮影、朝日新聞社ヘリから、福留庸友撮影
　４月から始まった新しい在留資格「特定技能」の外国人労働者について、東京電力が、廃炉作業の続く福島第一原発などの現場作業に受け入れることを決めたことが分かった。３月２８日の会議で、元請けなど数十社に周知した。
東電などによると、ゼネコンなど協力会社数十社を対象とした会議「安全衛生推進協議会」で、特定技能の労働者の原発への受け入れについて説明。「建設」「産業機械製造業」「電気・電子情報関連産業」「自動車整備」「ビルクリーニング」「外食業」が該当すると示した。廃炉作業にあたる「建設」が主になるとしている。

　東電は、再稼働をめざす柏崎刈羽原発（新潟県）でも受け入れる方針。

　東電は会議で、線量計の着用や特別教育が必要となる放射線管理対象区域では「放射線量の正確な理解、班長や同僚からの作業安全指示の理解が可能な日本語能力が必要と考えられる。法令の趣旨にのっとってください」と伝えたという。

　法務省は、第一原発内で東電が発注する事業について「全て廃炉に関するもので、一般的に海外で発生しうるものではない」とし、技能実習生の受け入れは、「国際貢献」という趣旨から不可としてきた。だが特定技能について東電は、法務省に問い合わせた結果、「新資格は受け入れ可能。日本人が働いている場所は分け隔てなく働いてもらうことができる」（東電広報担当）と判断した。

　背景には、建設業全体の人手不足がある。加えて、一定の被曝線量を超えれば作業が続けられないという原発特有の理由もあるとみられる。

https://headlines.yahoo.co.jp/hl?a=20190418-00000005-asahi-soci

https://www.asahi.com/articles/ASM5P6F9HM5PULFA020.html

Nhấn để mở rộng...

Xin phép không dịch lại vì bài báo quá dài. Nhưng trong bài báo này có nói rằng Bộ Tư pháp Nhật cho rằng “Không có sự phân biệt nào cả. (Các công ty) có thể cho người nước ngoài mang tư cách lưu trú mới làm việc ở những nơi người Nhật đang làm việc”.

Và cuối bài bào này có câu “ Nguyên nhân sau xa là do việc thiếu nhân lực trong toàn thể ngành xây dựng. Hơn nữa, còn có lý do đặc biệt của điện hạt nhân là sẽ không thể tiếp tục công việc nếu mức nhiễm phóng xạ vượt qua chỉ số nhất định”.


Nói tóm lại, công việc dọn rác phóng xạ là công việc vô cùng nguy hiểm. Sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người lao động.

Quay lại chủ đề chính thì trước đây khi chưa được chính phủ Nhật cho phép còn có nhiều công ty làm chui. Giờ đây khi chính phủ đã cho phép thì chắc chắn sẽ nhiều công ty muốn đưa lao động người nước ngoài vào dọn rác phóng xạ.

Và cách làm kinh điển sẽ là tiếp nhận vào các ngành như xây dựng, điện tử v.v.. rồi sau khi nhập cảnh một thời gian thì đưa ra các bãi rác phóng xạ.

Phía Nhật Bản cần người nên tất nhiên họ sẽ làm. Còn các công ty xuất khẩu lao động ở Việt Nam sẽ có trường hợp do không biết (vì tưởng nhầm cho lao động đi xây dựng) và cũng sẽ có trường hợp biết mà vì lợi nhuận nên sẽ nhắm mắt làm ngơ. Để tránh bị rơi bào thảm cảnh nhiễm phóng xạ thì bản thân người lao động cần lưu ý tìm hiểu kỹ công việc sẽ làm sau khi qua Nhật. Và một điểm nữa là nên tránh các công ty cho thuê lao động (tiếng Nhật gọi là 派遣). Bởi lẽ các công ty này thường nhận lao động vào cho các công ty xây dựng thuê lại làm việc ở các lĩnh vực đang thiếu lao động (do môi trường làm việc độc hại, công việc không ổn định v.v..).

Lời cuối cùng trước khi kết thúc bài viết này tôi muốn nói là các công ty xuất khẩu lao động Việt Nam nên tránh và giúp lao động tránh làm việc với các đối tác liên quan đến công việc dọn rác phóng xạ tại Nhật vì hậu quả trước mắt và cả hậu quả lâu dài là hoàn toàn không nhỏ.
Đừng vì lợi ích trước mắt mà đưa lao động vào con đường sẽ phải chết dần chết mòn vì phóng xạ!


Ai copy lại làm ơn ghi rõ nguồn.