Các trạm thu phí là một trong những nguyên nhân chính gây tắc nghẽn giao thông. Đó là lý do việc thu phí điện tử được chú trọng trong phát triển ITS. Chính phủ Nhật bản quan tâm đến phát triển các hệ thống mà các công ty đường bộ công cộng cần sử dụng đến. Khi các dịch vụ thu phí điện tử ETC (Electronic Toll Collection) bắt đầu được tiến hành ở Nhật, có ba mục tiêu chính mà chính phủ cần đạt được đó là: Giảm tắc nghẽn giao thông gần các trạm thu phí, hỗ trợ cho lái xe bằng việc loại bỏ sử dụng tiền mặt, và giảm chi phí quản lý.
Một hệ thống ETC phải xử lý được các hệ thống thu phí phức tạp với số lượng phí khác nhau tùy theo từng loại xe và tùy theo khoảng cách đi lại. Hơn nữa, thiết bị gắn trong xe cần sử dụng được với nhiều mức phí khác nhau do các cơ quan quản lý quy định.
Lịch sử
Bộ Giao thông, cơ sở hạ tầng và bốn công ty cao tốc công cộng đã đưa ra kế hoạch giới thiệu công nghệ ETC ở Nhật Bản. Nhóm này được khởi xướng vào năm 1995 để nghiên cứu về ETC. Năm năm sau đó, vào ngày 20/3/2001, bắt đầu sử dụng dịch vụ ETC cho người dùng phổ thông tại 63 trạm thu phí trong một số khu vực, bao gồm tỉnh Chiba.
Nghiên cứu về ETC tại Nhật Bản được thực hiện theo bốn hướng chính như sau:
+ Hệ thống phải áp dụng được cho tất cả người dùng trên toàn quốc và tương thích với các giao dịch trên toàn bộ các con đường có thu phí tại Nhật Bản.
+ Giao dịch thông tin giữa thiết bị trên xe và thiết bị bên đường sử dụng thông tin tầm ngắn chuyên dụng tần số 5.8 GHz (DSRC 5.8 GHz).
+ Thẻ IC, được sử dụng trên thiết bị, phù hợp với phát triển các chức năng trong tương lai và cho phép sử dụng đa mục đích.
+ Phát triển các thẻ IC cho phép xác thực lẫn nhau với các thiết bị đầu cuối khác và mã hóa các dữ liệu ghi lại cho bảo mật cao.
Bốn tháng sau khi giới thiệu các trạm thu phí ETC, 146 trạm được trang bị các thiết bị ETC trong ba lĩnh vực chính đô thị. Vào cuối năm 2001 số lượng các cửa số tăng lên đến 600 trạm thu phí trên toàn quốc và đạt số lượng 900 vào cuối năm 2002.
ETC làm việc như thế nào
Có một hệ thống thông tin liên lạc giữa các trạm thu phí và thiết bị. Một ăng ten của hệ thống ETC được lắp đặt tại trạm thu phí và một thiết bị được cài đặt trên xe.
Khi một chiếc xe được lái xe thông qua trạm thu phí, tín hiệu được gửi đến các ăng-ten để thu phí và sẽ được thanh toán tự động. Xe có thể đi qua trạm thu phí mà không cần phải dừng lại.
Ưu điểm chính của hệ thống ETC được rằng người lái xe sẽ không cảm thấy bất tiện khi dừng lại để trả phí tại trạm thu phí và phương tiện có thể lưu thông nhanh hơn khi qua các trạm thu phí.
Kết quả của việc không trả tiền mặt là việc sử dụng đường số trở nên thuận tiện hơn.Việc sử dụng một hệ thống ETC có thể làm sự giảm chi phí trong quản lý và xây dựng.
Hệ thống ETC hiện nay có thể được sử dụng trên các trạm thu phí đường giao thông trên toàn nước Nhật và một dự định cải thiện tất cả các trạm thu phí vào năm 2002.
Hình 1: Hệ thống thu phí tự động (ETC)
Trong tương lai, "Tất cả các trạm thu phí sẽ được trang bị một đầu đọc thẻ có khả năng đọc các thông tin của các thiết bị điện tử truyền dẫn của thẻ IC (mạch thẻ thông minh) được chèn vào trong thiết bị được cài đặt trên xe.
Thiết bị
Hệ thống ETC có ba thành phần tách rời nhau: Thẻ ETC, máy phát trên xe và ăng ten ETC đặt tại trạm thu phí. Các thiết bị này được mô tả như sau:
+ Thẻ ETC
Thẻ ETC là một loại thẻ được phát hành bởi các công ty thẻ tín dụng. Nó được đưa vào máy phát trên xe và được thay đổi một cách tự động trên thẻ khi đi qua trạm thu phí. Thẻ này phải được mua từ một trong những công ty tham gia
+ Máy phát trên xe
Các máy phát thường được cài đặt trên bảng điều khiển của xe và nó giao tiếp với các ăng ten tại trạm thu phí khi đi qua trạm này. Máy phát có thể được mua tại hầu hết các đại lý và cửa hàng bán xe và được cài đặt tại các cửa hàng với logo của ETC.
+ Ăng ten ETC
Các ăng ten trong làn đường thu phí tự động gần như ngay lập tức thu thập thông tin đi từ máy phát, tính toán các khoản thanh toán cần thiết và phí thẻ cho thẻ này. Quá trình này xử lý này nhanh hơn quá trình thu tiền. Vì vậy hệ thống này có thể làm giảm thời gian chờ đợi của lái xe.
Hình 2: thiết bị của hệ thống ETC
Có các chế độ khác nhau của các cổng thu phí: Cổng thu phí chỉ dùng cho xe sử dụng ETC, cổng thu phí hỗn hợp cho cả xe dùng ETC và xe dùng cách thanh toán thông thường, cổng chỉ dùng cho loại thu phí thông thường.
Các dấu hiệu ETC được sử dụng phía trước trạm thu phí
Dấu hiệu này cho biết đây là một làn đường dành riêng cho ETC. Cá nhân trả lệ phí cầu đường theo cách thông thường không thể sử dụng làn đường này. Nếu lái xe nhầm lẫn đi vào làn đường này, thì phải sử dụng máy liên lạc để gọi nhân công thu thuế qua trạm.
Dấu hiệu này cho biết đây là làn đường có thể được sử dụng cho cả xe ô tô sử dụng ETC và thanh toán bằng cách thông thường.
Các dấu hiệu trên có thể có thể thay đổi tùy thuộc vào giờ trong ngày. Do đó, người ta phải xác minh phân loại làn đường trước khi đi vào làn đường đó.
Đây là một dấu hiệu cho thấy đã được cài đặt để định hướng cá nhân tham gia ETC đi vào làn đường có ETC.
ETC cũng đã được thực hiện tại Chiba và Okinawa và cách sử dụng đang dần mở rộng nhưng các hiệu ứng yêu cầu là khá thấp tại thời điểm này (số lượng người sử dụng là khoảng 10% so với không sử dụng ETC [WARITA 2002]). Các thiết bị trên xe có giá cao vì vấn đề sản xuất hàng loạt chưa được được nêu ra. Hơn nữa, không có biện pháp khuyến khích tài chính để sử dụng hệ thống ETC. Số trạm thu phí có sử dụng hệ thống ETC là thấp so với các trạm thu phí khác nói chung.
Hình 3: Giới thiệu khu vực các trạm thu phí sử dụng ETC ở Tokyo và Chiba [JH 2002]
(Nguồn: mt.gov.vn)
Một hệ thống ETC phải xử lý được các hệ thống thu phí phức tạp với số lượng phí khác nhau tùy theo từng loại xe và tùy theo khoảng cách đi lại. Hơn nữa, thiết bị gắn trong xe cần sử dụng được với nhiều mức phí khác nhau do các cơ quan quản lý quy định.
Lịch sử
Bộ Giao thông, cơ sở hạ tầng và bốn công ty cao tốc công cộng đã đưa ra kế hoạch giới thiệu công nghệ ETC ở Nhật Bản. Nhóm này được khởi xướng vào năm 1995 để nghiên cứu về ETC. Năm năm sau đó, vào ngày 20/3/2001, bắt đầu sử dụng dịch vụ ETC cho người dùng phổ thông tại 63 trạm thu phí trong một số khu vực, bao gồm tỉnh Chiba.
Nghiên cứu về ETC tại Nhật Bản được thực hiện theo bốn hướng chính như sau:
+ Hệ thống phải áp dụng được cho tất cả người dùng trên toàn quốc và tương thích với các giao dịch trên toàn bộ các con đường có thu phí tại Nhật Bản.
+ Giao dịch thông tin giữa thiết bị trên xe và thiết bị bên đường sử dụng thông tin tầm ngắn chuyên dụng tần số 5.8 GHz (DSRC 5.8 GHz).
+ Thẻ IC, được sử dụng trên thiết bị, phù hợp với phát triển các chức năng trong tương lai và cho phép sử dụng đa mục đích.
+ Phát triển các thẻ IC cho phép xác thực lẫn nhau với các thiết bị đầu cuối khác và mã hóa các dữ liệu ghi lại cho bảo mật cao.
Bốn tháng sau khi giới thiệu các trạm thu phí ETC, 146 trạm được trang bị các thiết bị ETC trong ba lĩnh vực chính đô thị. Vào cuối năm 2001 số lượng các cửa số tăng lên đến 600 trạm thu phí trên toàn quốc và đạt số lượng 900 vào cuối năm 2002.
ETC làm việc như thế nào
Có một hệ thống thông tin liên lạc giữa các trạm thu phí và thiết bị. Một ăng ten của hệ thống ETC được lắp đặt tại trạm thu phí và một thiết bị được cài đặt trên xe.
Khi một chiếc xe được lái xe thông qua trạm thu phí, tín hiệu được gửi đến các ăng-ten để thu phí và sẽ được thanh toán tự động. Xe có thể đi qua trạm thu phí mà không cần phải dừng lại.
Ưu điểm chính của hệ thống ETC được rằng người lái xe sẽ không cảm thấy bất tiện khi dừng lại để trả phí tại trạm thu phí và phương tiện có thể lưu thông nhanh hơn khi qua các trạm thu phí.
Kết quả của việc không trả tiền mặt là việc sử dụng đường số trở nên thuận tiện hơn.Việc sử dụng một hệ thống ETC có thể làm sự giảm chi phí trong quản lý và xây dựng.
Hệ thống ETC hiện nay có thể được sử dụng trên các trạm thu phí đường giao thông trên toàn nước Nhật và một dự định cải thiện tất cả các trạm thu phí vào năm 2002.
Hình 1: Hệ thống thu phí tự động (ETC)
Trong tương lai, "Tất cả các trạm thu phí sẽ được trang bị một đầu đọc thẻ có khả năng đọc các thông tin của các thiết bị điện tử truyền dẫn của thẻ IC (mạch thẻ thông minh) được chèn vào trong thiết bị được cài đặt trên xe.
Thiết bị
Hệ thống ETC có ba thành phần tách rời nhau: Thẻ ETC, máy phát trên xe và ăng ten ETC đặt tại trạm thu phí. Các thiết bị này được mô tả như sau:
+ Thẻ ETC
Thẻ ETC là một loại thẻ được phát hành bởi các công ty thẻ tín dụng. Nó được đưa vào máy phát trên xe và được thay đổi một cách tự động trên thẻ khi đi qua trạm thu phí. Thẻ này phải được mua từ một trong những công ty tham gia
+ Máy phát trên xe
Các máy phát thường được cài đặt trên bảng điều khiển của xe và nó giao tiếp với các ăng ten tại trạm thu phí khi đi qua trạm này. Máy phát có thể được mua tại hầu hết các đại lý và cửa hàng bán xe và được cài đặt tại các cửa hàng với logo của ETC.
+ Ăng ten ETC
Các ăng ten trong làn đường thu phí tự động gần như ngay lập tức thu thập thông tin đi từ máy phát, tính toán các khoản thanh toán cần thiết và phí thẻ cho thẻ này. Quá trình này xử lý này nhanh hơn quá trình thu tiền. Vì vậy hệ thống này có thể làm giảm thời gian chờ đợi của lái xe.
Hình 2: thiết bị của hệ thống ETC
Có các chế độ khác nhau của các cổng thu phí: Cổng thu phí chỉ dùng cho xe sử dụng ETC, cổng thu phí hỗn hợp cho cả xe dùng ETC và xe dùng cách thanh toán thông thường, cổng chỉ dùng cho loại thu phí thông thường.
Các dấu hiệu ETC được sử dụng phía trước trạm thu phí
Các dấu hiệu trên có thể có thể thay đổi tùy thuộc vào giờ trong ngày. Do đó, người ta phải xác minh phân loại làn đường trước khi đi vào làn đường đó.
ETC cũng đã được thực hiện tại Chiba và Okinawa và cách sử dụng đang dần mở rộng nhưng các hiệu ứng yêu cầu là khá thấp tại thời điểm này (số lượng người sử dụng là khoảng 10% so với không sử dụng ETC [WARITA 2002]). Các thiết bị trên xe có giá cao vì vấn đề sản xuất hàng loạt chưa được được nêu ra. Hơn nữa, không có biện pháp khuyến khích tài chính để sử dụng hệ thống ETC. Số trạm thu phí có sử dụng hệ thống ETC là thấp so với các trạm thu phí khác nói chung.
Hình 3: Giới thiệu khu vực các trạm thu phí sử dụng ETC ở Tokyo và Chiba [JH 2002]
(Nguồn: mt.gov.vn)
Bài viết liên quan
Được quan tâm
Bài viết mới
