Vài điều về truyện tranh Manga

Tham khảo thêm ở đây

1.Bành trướng ​

Theo tiếng Nhật thì manga có nghĩa là truyện tranh, truyện bằng hình vẽ, thường được xuất bản bằng sách hay tạp chí, rất phổ thông như báo chí và truyền hình. Mọi người có thể đọc bất cứ ở đâu, ngay cả nhà hàng cũng để sẵn dành cho khách đọc. Trong suốt cuộc hành trình của mình, tài xế xe tải cũng thường mang bên cạnh và đọc vào những lúc nghỉ ngơi. Trên xe điện manga cũng luôn được mang theo, già trẻ lớn bé đều có. ​

Manga không chỉ rất phổ biến ở Nhật mà đã tấn công sang phạm vi châu lục như tại Châu Á, Châu Âu và nhất là Châu Mỹ ! Ngày 26 tháng 11 năm 2002 ấn bản của tạp chí Shonen Jump dầy 300 trang được phát hành bởi VIZ tại Mỹ gồm các truyện tranh đang được ưa chuộng nhất là Dragon Ball và Yu-Gi-Oh. Tạp chí manga Shonen nổi tiếng này xuất hiện đầu tiên ở các sạp báo ở Nhật vào năm 1968 với tên Shukan Shonen Jump. Mặc dù gi á tạp chí này có cao hơn so với ở Nhật Bản, giá mỗi số là 5 đô-la so với 125 yen (khoảng 1 đô 76). Nhà xuất bản tạp chí Shonen Jump hy vọng sẽ tăng số lượng phát hành từ 200 ngàn đến 1 triệu rưởi bản mỗi tháng trong tương lai. Ngoài tạp chí trên phát hành ở Mỹ còn có Raijin Comics của Shukan Comic Bunch, và một tạp chí có thêm phần anime là Newtype đã bắt đầu bán từ tháng 10.​

Tạp chí manga Shukan Shonen Jump hiện đang được xuất bản thành nhiều thứ tiếng, phát hành phổ biến ở Hong Kong, Hàn Quốc, Đài Loan, và Đức. Riêng ở Đức thì tạp chí đổi tên là Banzai! phát hành đầu tiên vào mùa thu năm 2001 với số lượng 130 ngàn bản mỗi tháng !​

Hiệp hội hoạ sĩ truyện tranh Nhật Bản cũng đã tài trợ nhiều cuộc họp mặt, chẳng hạn như hồi cuối năm trước, Cuộc Họp Thượng Đỉnh Manga Lần Thứ 5 của Châu Á đã tổ chức thành công với hơn 15 ngàn người đến từ nhiều quốc gia ở châu Á, tham dự trong 3 ngày để trao đổi về định hướng của các hoạ sĩ manga về nghệ thuật và văn hoá Á châu. Cuộc họp thượng đỉnh về manga này lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1996 tại thành phố Iwaki (Fukushima). ​

Manga hiện diện rất nhiều trong các thư viện ở Tokyo, có những thư viện chỉ toàn là manga. Ở Kawasaki gần thủ đô có một ngôi chùa trưng bày toàn các loại hình manga, trên lối đi còn viết những hàng chữ: Truyện tranh và con đường đi đến hiện thực . ​

Trước kia, học sinh Nhật thường không được phép mang manga vào lớp, vì nhà trường cho rằng có thể ảnh hưởng đến việc học. Nhưng sự cấm đoán đó nay đã không còn, năm 1992 giáo trình của học sinh lớp 4 đã có in những hình vẽ manga lấy từ tập truyện nổi tiếng Doremon qua 2 nhân vật được nhiều người biết đến là Doremon và Nobita. Năm 1996, giáo trình lớp 5 cũng có manga của hoạ sĩ Takao Yuguchi với tựa đề Tsurikichi Sanpei (Fishing-crazy Sanpei) như một đề tài để các học sinh suy nghĩ thêm về môi trường thiên nhiên trong cuộc sống. Và manga cũng được đưa vào giảng dạy trong bộ môn nghệ thuật hội hoạ ở bậc trung học.​

​

Manga còn đến cả giảng đường đại học, như trường đại học Kyoto Seika có chương trình 4 năm về manga. Sinh viên được hướng dẫn bởi các hoạ sĩ manga nổi tiếng như bà Keiko Takemiya, người đứng đầu bộ môn nghệ thuật tổng hợp của trường, tác giả của tập truyện manga thuộc thể loại khoa học viễn tưởng Terra e (To earth). Sinh viên được giảng dạy về lịch sử hình thành của manga, phong cách vẽ hiện đại và thủ thuật máy tính. Trường manga của ĐH Kyoto Seika được thành lập từ tháng 4 năm 2000, mỗi năm chỉ nhận khoảng 50 sinh viên cho khoá học này. ​

Thành phố Kawakami (Okayama) có bảo tàng manga khánh thành từ năm 1994 trưng bày rất nhiều tạp chí manga như các bản gốc của Tetsuwan Atom (Astro Boy) và Tetsujin 28 go (Gigantor) và những tác phẩm manga cổ xưa và quý hiếm khác. Ngoài ra các cuộc thi vẽ manga còn th ường xuyên được bảo tàng tổ chức.​

Takarazuka vùng Hyogo cũng có bảo tàng trưng bày những tác phẩm của ông tổ manga Osamu Tezuka (1926-1989), với manga được nhiều người biết đến nhất Astroboy. Astro Boy vừa kỷ niệm sinh nhật thứ 52 của mình hồi tháng 4 tại Robodex 2003 tại thành phố Yokohama. Lần đầu tiên xuất hiện trên tạp chí Shonen năm 1951 với cái tựa là Atom Taishi (Ambassador Atom), sau đó đến năm 1952 được đổi tên lại thành Tetsuwan Atom (Astro boy). Astroboy được chuyển tác thành anime từ năm 1963 với tổng cộng 193 tập đã thu hút sự yêu thích của mọi lứa tuổi ở Nhật Bản. ​

Và còn rất nhiều những bảo tàng manga khác trên đất nước Phù Tang, chẳng hạn như ở thành phố Ishinomaki (Miyagi) với các tác phẩm tiêu biểu của hoạ sĩ Shotaro Ishinomori (1938-1998), Daiei (Tottori) là nơi sinh ra Thám Tử Lừng Danh Conan (Meitantei Conan) , Shinnizu (Shizuoka) nơi xuất phát tập truyện Chibimaruko-chan (Little Miss Maruko)..v..v.. ​

2.Tiếng nói phản đối​

Sự lan rộng và phổ biến của manga cũng làm cho các nhà phê bình quan ngại, một số người cho rằng đọc manga chỉ uổng phí thời gian , sa ngã vào con đường cám dỗ trụy lạc (!) Phụ huynh của một số em nhỏ đã từng thành lập các hiệp hội để tìm cách cứu con em mình thoát khỏi thế giới nghiện manga. Nhà giáo dục nổi tiếng Mitsuo Matsuzawa lưu ý các bậc cha mẹ rằng manga có thể làm hao mòn suy nhược trí tuệ của con em họ. Vì sao vậy ? Ông lý luận qua những dẫn chứng cho thấy mặt trái của manga trong quyển sách tựa đề Manga hủy hoại trí óc người Nhật, phía dưới còn thêm hàng tựa nhỏ con bạn có an toàn không ? ​

Ông giải thích có 2 triệu chứng thông thường ở trẻ em đọc manga: "Thứ nhất nó làm giảm đi những khả năng suy nghĩ, động não,” Matsuzawa tiếp “chúng có thể khó theo kịp môn toán so với bạn học cùng lớp không bị nghiện manga.” Và “ điểm thứ hai là khả năng đánh vần sẽ không còn được chính xác, ”có thể là chúng chịu cùng ảnh hưởng tương tự trẻ em phương tây, khi ghiền đọc The Hulk (truyện tranh của Marvel Comic ) vốn đầy rẫy ngôn ngữ "đường phố". Thêm vào đó, manga lại chứa đầy “những câu chuyện rất tầm thường, không tốt cho lứa tuổi học trò.” Ông cẩn thận lý luận thêm rằng cho dù một số ít manga không tầm thường như vậy, thì chúng vẫn phải cần được lưu ý vì góp phần ngăn chặn sự phát triển của trí thông minh. (!)​

Đối với người lớn đọc manga, ông Mitsuo Matsuzawa cho rằng họ cũng gặp vấn đề tương tự như trẻ em. Tuy nhiên người lớn giờ đây đã vô phương cứu chữa. Điều tối thiểu mà họ có thể làm là nhắc nhở con em mình tránh xa manga, ít ra là trong thời gian học hành thi cử. ​

Cuốn sách trên đã bán hơn 10 ngàn bản trong 5 năm liền, tuy vậy đây chỉ là một con số rất nhỏ nếu so với số lượt phát hành của các manga chỉ trong vài ngày. ​

3.Sự thu hút của manga​

“Mấy chục năm về trước, manga chỉ in ra dành cho trẻ em, nhưng bây giờ đã khác, manga hướng đến mọi lứa tuổi. Những người lớn đọc truyện tranh vì manga là cầu nối liên kết thời niên thiếu của họ.” Nhà biên tập Sosaku Miki của tờ Shonen Magazine đã giải thích vì sao manga lại có số phát hành cao như vậy. “Manga cũng tương tự như những cuốn tiểu thuyết. Cái hay của nó là dễ đọc, dễ hiểu, vì vậy chúng rất dễ lôi cuốn và được mọi người yêu thích.” ​

Trong tập hồi ký của cha đẻ manga hiện đại Osamu Tezuka có viết: “Tôi tin rằng manga không chỉ có khả năng làm cho mọi người thích thú như một phương tiện giải trí mà nó còn khắc ghi cho người ta những ấn tượng sâu sắc không thể quên” ​

Gần đây, ở Việt Nam xuất hiện các tập truyện bằng tranh như Thần Đồng Đất Việt cũng được các em thiếu nhi chào đón và yêu thích. Nét vẽ có phần ảnh hưởng nhiều từ manga Nhật, thể hiện phong cách hiện đại khác hẳn với những lối vẽ trước đó. Đây âu cũng là một cuộc tấn công của manga vào đời sống văn hoá Việt Nam chúng ta hiện nay

(Sưu tầm)